Wynagrodzenie ryczałtowe może ulec zmianie!
Wynagrodzenie wynikające z umowy o roboty budowlane
jest zwykle uregulowane w formie:·
Ryczałtu
·
Wynagrodzenia
kosztorysowego
Dziś zajmiemy się ryczałtem,
albo jak kto woli, wynagrodzeniem ryczałtowym.Jak to jest z tym ryczałtem? Czy to prawda, że Wykonawca dużo ryzykuje godząc się na tą formę wynagrodzenia? Sprawdźmy wszystko krok po kroku.
Podstawa prawna zastosowania formy wynagrodzenia ryczałtowego w umowach o roboty budowlane
Zgodnie
z art. 139 ustawy Pzp, „Do umów w sprawach zamówień publicznych, (…),
stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, jeżeli
przepisy ustawy nie stanowią inaczej.
Zgodnie
z uchwałą Sądu Najwyższego składu 7 sędziów z
dnia 29 września 2009 r., o sygnaturze III
CZP 41/09 „Przepisy art. 629 i 632 § 2 k.c. mogą mieć
zastosowanie w drodze analogii do umowy o roboty budowlane”.
·
Ryczałt jest uregulowany w art. 632 ustawy KC
Ryczałt jest uregulowany w art. 632 ustawy KC
Art. 632. § 1. Jeżeli
strony umówiły się o wynagrodzenie ryczałtowe, przyjmujący zamówienie nie może
żądać podwyższenia wynagrodzenia, chociażby w czasie zawarcia umowy nie można
było przewidzieć rozmiaru lub kosztów prac.
§ 2. Jeżeli jednak wskutek zmiany stosunków, której nie można było przewidzieć, wykonanie dzieła groziłoby przyjmującemu zamówienie rażącą stratą, sąd może podwyższyć ryczałt lub rozwiązać umowę.
§ 2. Jeżeli jednak wskutek zmiany stosunków, której nie można było przewidzieć, wykonanie dzieła groziłoby przyjmującemu zamówienie rażącą stratą, sąd może podwyższyć ryczałt lub rozwiązać umowę.
· Wynagrodzenie
ryczałtowe to wynagrodzenie przyjęte z góry bez przeprowadzania szczegółowej
analizy kosztów wynikających z realizacji umowy o roboty budowlane tj. bez
wcześniejszej weryfikacji kosztorysu ofertowego.
· Obejmuje
wynagrodzenie za całość robót i przedstawia kwotę stanowiącą sumę globalną
należną za realizację zamówienia.
· Zgodnie z zasadą
swobody umów, wyrażoną w art. 3531 KC, forma ta może mieć
zastosowanie do mało skomplikowanych zamówień, jak również do umów na
świadczenie o bardziej złożonym charakterze. Wszystko zależy od woli stron, w
Pzp od woli Zamawiającego, który jest gospodarzem postępowania i to on kreuje
stosunek prawny, który chce nawiązać.
Art. 3531. Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według
swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości
(naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
· Jest to forma
wynagrodzenia Wykonawcy preferowana przez Zamawiających, którzy na etapie
podpisywania umowy mają niemal pewność co do wysokości wynagrodzenia które będą
zobowiązani zapłacić Wykonawcy. Pewność Zamawiającego to zarówno zaleta
– wie, zgodnie z brzmieniem przepisu, że to niemal pewne, że nie będzie musiał
pokrywać kosztów prac których nie można było przewidzieć w czasie zawarcia
umowy, a ryzyko poniesienia kosztów spoczywa na Wykonawcy, jak i wada – w
razie wykonania mniejszego zakresu prac, poczynienia mniejszych nakładów przez
Wykonawcę – nie będzie mógł domagać się obniżenia wynagrodzenia stosownie do
wzrostu korzyści Wykonawcy.
· W tym przypadku
wynagrodzenie należne jest za zrealizowanie celu, nie mają znaczenia faktycznie
poniesione nakłady.
· Dla wysokości
wynagrodzenia nie ma znaczenia ewentualne załączenie kosztorysu do oferty czy
też do umowy. I tak samo, nie można odrzucić oferty, jeżeli z kosztorysu
załączonego przez Wykonawcę wynika inny zakres prac czy materiałów.
Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 6 marca 2001 r., o sygnaturze I ACa 1147/00 „Jeżeli za wykonane dzieło strony ustaliły wynagrodzenie ryczałtowe, dołączenie przez wykonawcę do umowy kosztorysu nie ma znaczenia, a dokument ów uznać należy jedynie za uzasadniający merytorycznie oferowaną przez przyjmującego zamówienie (wykonawcę) kwotę wynagrodzenia ryczałtowego”.
Zgodnie z wyrokiem Zespołu Arbitrów przy Urzędzie Zamówień Publicznych z dnia 7 lutego 2006 r. o sygnaturze UZP/ZO/0-290/06 „W związku z ryczałtowym charakterem wynagrodzenia za wykonanie przedmiotu zamówienia, zamawiający nie ma podstaw do odrzucenia oferty z powodu występujących w jej kosztorysie ofertowym rozbieżności w stosunku do kosztorysu nakładczego w zakresie rodzaju wycenionych materiałów i ich ilości”.
· Wykonawcę
obciąża ryzyko związane ze wzrostem rozmiarów prac lub kosztów prac. Nie ma
zatem znaczenia, że należy wykonać dodatkowe czynności, które nie były ujęte w
pierwotnym zamierzeniu oraz że należy wykorzystać więcej materiałów lub że ceny
materiałów wzrosły.
Wykonawca może uzyskać
wyższe wynagrodzenie tylko w wyniku rozstrzygnięcia sądowego.
Jeżeli wystąpi
nadzwyczajna zmiana stosunków tzw. rebus
sic stantibus, Wykonawca może zażądać podwyższenia ryczałtu lub rozwiązania
umowy przez sąd.
Przesłanki jakie
muszą być spełnione ażeby Wykonawca miał roszczenie o zmianę wysokości ryczałtu
lub o rozwiązanie umowy:
· Nastąpiła zmiana stosunków –
rzeczywista i istotna dla stron
· Zmiany stosunków nie było można
wcześniej przewidzieć
· W wyniku zmiany stosunków wykonanie
umowy groziłoby dla Wykonawcy rażącą stratą z uwagi na
zmienione warunki i utrzymaną wysokość ryczałtu.
Klauzula umożliwia zatem powołanie się na
okoliczności powstałe już po zawarciu umowy. Pominięcie tych okoliczności
groziłoby nieusprawiedliwionym zachwianiem równowagi między interesami stron
umowy.
Czym jest rażąca strata?
Interpretację pojęcia umożliwiają nam wyroki SN:
Zgodnie z wyrokiem Sądu z Najwyższego dnia 18 września 1998 r., o sygnaturze III CKN 621/97 „Przepis art. 632 § 2 k.c. chroni przyjmującego zamówienie przed rażącą stratą. Utraty dochodu, w szczególności niewielkiego w relacji do całego wynagrodzenia wykonawcy, nie można utożsamiać z "rażącą stratą" w rozumieniu tego przepisu”.
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2006 r., o sygnaturze V CSK 251/06 „W art. 632 § 2 k.c. nie chodzi o utratę spodziewanego dochodu, ale o poniesienie "rażącej straty" w ramach konkretnego stosunku prawnego, wyznaczonego zawartą umową o dzieło. Ogólny stan prowadzonego przez wykonawcę przedsiębiorstwa może mieć znaczenie pośrednie o tyle, że, ustalając rozmiary poniesionej straty, nie można tego czynić wyłącznie w kategoriach zobiektywizowanych, oderwanych od rozmiarów prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Jest bowiem rzeczą zrozumiałą, że ta sama kwota straty może nie mieć znaczenia dla dużego przedsiębiorcy, dla małego zaś być stratą "rażącą", o jakiej mowa w art. 632 § 2 k.c”.
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 2006 r., o sygnaturze IV CSK 290/06 „Użyte w art. 3571 k.c. kwalifikowane określenia "nadzwyczajna zmiana", "nadmierna trudność", "rażąca strata" nawiązują do wyjątkowego charakteru tego przepisu przełamującego regułę nakazującą dotrzymywanie umów. "Rażącej strata" oznacza stratę ponad przeciętną nieobjętą typowym ryzykiem gospodarczym”.
Zgodnie z wyrokiem Sądu z Najwyższego dnia 18 września 1998 r., o sygnaturze III CKN 621/97 „Przepis art. 632 § 2 k.c. chroni przyjmującego zamówienie przed rażącą stratą. Utraty dochodu, w szczególności niewielkiego w relacji do całego wynagrodzenia wykonawcy, nie można utożsamiać z "rażącą stratą" w rozumieniu tego przepisu”.
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2006 r., o sygnaturze V CSK 251/06 „W art. 632 § 2 k.c. nie chodzi o utratę spodziewanego dochodu, ale o poniesienie "rażącej straty" w ramach konkretnego stosunku prawnego, wyznaczonego zawartą umową o dzieło. Ogólny stan prowadzonego przez wykonawcę przedsiębiorstwa może mieć znaczenie pośrednie o tyle, że, ustalając rozmiary poniesionej straty, nie można tego czynić wyłącznie w kategoriach zobiektywizowanych, oderwanych od rozmiarów prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Jest bowiem rzeczą zrozumiałą, że ta sama kwota straty może nie mieć znaczenia dla dużego przedsiębiorcy, dla małego zaś być stratą "rażącą", o jakiej mowa w art. 632 § 2 k.c”.
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 2006 r., o sygnaturze IV CSK 290/06 „Użyte w art. 3571 k.c. kwalifikowane określenia "nadzwyczajna zmiana", "nadmierna trudność", "rażąca strata" nawiązują do wyjątkowego charakteru tego przepisu przełamującego regułę nakazującą dotrzymywanie umów. "Rażącej strata" oznacza stratę ponad przeciętną nieobjętą typowym ryzykiem gospodarczym”.
Jeżeli Wykonawca popadł w
zwłokę w wykonaniu umowy, wówczas nie może powoływać się przy żądaniu
rozwiązania umowy lub podwyższenia wysokości ryczałtu na zmianę stosunków,
która wystąpiła w czasie kiedy był w zwłoce
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 1990 r., o sygnaturze IV CR 867/89 „Przyjmujący zamówienie nie może żądać rozwiązania umowy wskutek zmiany stosunków (art. 632 § 2 k.c.), jeżeli zmiana nastąpiła w okresie, gdy był on już w zwłoce z wykonaniem dzieła”.
Na „pierwszy rzut oka”, Zamawiający nie musi płacić
Wykonawcy za prace dodatkowe, nawet jeśli nie można ich było przewidzieć w
czasie zawierania umowy. Jeśli poszukamy „głębiej” okaże się, że podwyższenie
wynagrodzenia Wykonawcy nie musi zależeć tylko i wyłącznie od orzeczenia sądu i
może przybrać formę zamówienia dodatkowego czy nawet roszczenia o zwrot
bezpodstawnego wzbogacenia.
Przejrzyjmy orzecznictwo:
Zgodnie
z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 1998 r., o sygnaturze II CKN
913/97 „Ryczałt polega na umówieniu z góry wysokości
wynagrodzenia w kwocie absolutnej, przy wyraźnej lub dorozumianej zgodzie stron
na to, że wykonawca nie będzie się domagać zapłaty wynagrodzenia wyższego. Powództwo
z art. 632 § 2 k.c. występuje w dwóch postaciach: a) powództwa
o zmianę prawa - podwyższenie ryczałtu, b) powództwo o zniesienie stosunku
prawnego - rozwiązanie umowy o dzieło. W tym pierwszym wypadku wyrok ma
jednocześnie charakter wyroku konstytutywnego i wyroku zasądzającego, gdyż
dopiero sąd nakłada na zamawiającego obowiązek zapłacenia podwyższonego
ryczałtu”.
Mamy zatem
potwierdzenie:
· Wynagrodzenie wyrażone jest w kwocie
absolutnej
· Występuje dorozumiana zgoda stron, że
Wykonawca nie będzie domagał się podniesienia wynagrodzenia
· W razie zmiany stosunków możliwe jest
powództwo w dwóch postaciach
Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 18 czerwca 2014 r., o sygnaturze I ACa 160/14 „W wypadku określenia w umowie wynagrodzenia ryczałtowego przyjmującemu zamówienie nie przysługuje prawo do żądania podwyższenia wynagrodzenia bez względu na to, czy w czasie zawarcia umowy istniała możliwość przewidzenia rozmiaru lub kosztów prac. Ryzyko powstania ewentualnej straty związanej z nieprzewidzianym wzrostem rozmiaru prac (a zatem nieuwzględnieniem określonych czynności czy też materiałów) lub koszów prac (w tym wzrostem cen i innych elementów kosztowych wpływających na wysokość wynagrodzenia) obciąża, przy tym sposobie określenia wynagrodzenia, przyjmującego zamówienie. Należy przyjąć, że jest ono dopuszczalne z perspektywy zasady swobody umów (art. 3531 k.c.), zwłaszcza, że ryzyko przyjmującego zamówienie równoważy sytuacja prawna zamawiającego, który nie może żądać obniżenia umówionego wynagrodzenia ryczałtowego, nawet w wypadku, gdyby przyjmujący zamówienie osiągnął wyższe od oczekiwanych korzyści, na przykład wskutek poniesienia niższych od zakładanych kosztów rzeczywistych”.
I dalej potwierdzenie:
Wykonawca nie może żądać podniesienia wynagrodzenia
jeżeli wykonuje prace objęte umową, zmierzające do realizacji celu określonego
w umowie, a dodatkowe koszty wynikają ze:
· Wzrostów rozmiarów pracy (nieuwzględnienie
wykonania pewnych czynności czy materiałów)
· Wzrostów kosztów prac (podwyżki cen,
koszty związane z zatrudnieniem personelu etc.)
Zarówno Wykonawca jak i Zamawiający podejmują pewne
ryzyko, które się wzajemnie równoważy.
Proste? Oj wcale nie:) Zobaczcie dalej:
Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 12 marca 2014 r., o sygnaturze V ACa 846/13 „Ustalenie ryczałtowego wynagrodzenia za wykonanie robót budowlanych wyklucza możliwość domagania się zapłaty za prace dodatkowe jedynie wtedy, gdy te prace są naturalną konsekwencją procesu budowlanego i w naturalny sposób z niego wynikają. Co więcej, dotyczą takich sytuacji, które wykonawca robót dysponujący dokumentacją techniczną powinien przewidzieć jako konieczne do wykonania mimo, że dokumentacja ich nie przewiduje. Wynika to z zawodowego charakteru wykonywanych przez wykonawcę robót budowlanych czynności i przypisanego do nich określonego poziomu wiedzy i doświadczenia zawodowego. Jednakże nie jest usprawiedliwione oczekiwanie całkowitego wyłączenia możliwości domagania się wynagrodzenia za prace dodatkowe, zwłaszcza gdy dokumentacja techniczna, która jest podstawą kalkulowania wynagrodzenia przez wykonawcę, zawiera błędy uniemożliwiające realizowanie zadania dla osiągnięcia założonego efektu końcowego”.
Należy rozróżnić dwa pojęcia:
Roboty dodatkowe to, zgodnie z art. 630 KC, który znajduje
zastosowanie w drodze analogii do umów na roboty budowlane, (prace dodatkowe),
roboty które choć są objęte zakresem przedmiotowym zamówienia, nie zostały
przewidziane w zestawieniu prac planowanych, będącym podstawą obliczenia
wynagrodzenia kosztorysowego.
Zamówienia dodatkowe natomiast, zgodnie z art. 67 ust. 1 pkt 5, wykraczają
poza zakres zamówienia podstawowego. Możliwość udzielenia zamówień dodatkowych
warunkuje spełnienie przesłanek z ww. przepisu:
· Zamówienie zostanie udzielone dotychczasowemu
Wykonawcy usług lub robót budowlanych
· Zamówienie dodatkowe nie zostało objęte
zamówieniem podstawowym
· Wartość zamówień dodatkowych nie
przekracza 50 % wartości zamówienia podstawowego (nawet jeśli kilkukrotnie
udzielimy zamówień dodatkowych, ich łączna suma nie może przekroczyć
określonego progu)
· Wykonanie zamówienia dodatkowego warunkuje
możliwość prawidłowego wykonania zamówienia podstawowego tj. bez wykonania
zamówienia dodatkowego nie ma możliwości prawidłowego wykonania zamówienia
podstawowego tzn. nie chodzi tylko o utrudnione wykonanie zamówienia
podstawowego w sposób prawidłowy, lecz o niemożliwość takiego wykonania.
· Wykonanie zamówienia stało się konieczne z
uwagi na okoliczności niemożliwe wcześniej do przewidzenia
· Oddzielenie zamówienia dodatkowego od
zamówienia podstawowego z uwagi na przyczyny techniczne lub gospodarcze
wiązałoby się z koniecznością poniesienia niewspółmiernie wysokich kosztów (i
tu zakup części zgodnych z wymogami gwarancyjnymi producenta - zakup innych
mógłby spowodować utratę gwarancji) lub wykonanie zamówienia podstawowego jest
niemożliwe bez wykonania zamówienia dodatkowego (i tu zamówienie na roboty budowlane w postaci naprawy usterek
technicznych, wykrytych podczas realizacji zamówienia podstawowego, bez
naprawienia których nie można prowadzić dalszych prac).
Wykonawca nie może domagać się wynagrodzenia za prace
dodatkowe (roboty dodatkowe) tylko i wyłącznie wówczas, gdy:
·
Prace są naturalną konsekwencją procesu
budowlanego i w naturalny sposób z niego wynikają
· Konieczność wykonania prac wynika z
dokumentacji technicznej, nawet jeśli dokumentacja tych prac nie przewiduje
Wynagrodzenie za wykonane prace dodatkowe jest możliwe
· Gdy wady dokumentacji technicznej na
podstawie której Wykonawca dokonywał wyceny prac, uniemożliwiają realizowanie
zadania dla osiągnięcia założonego efektu końcowego.
· Prace nie są naturalną konsekwencją
procesu budowlanego i w naturalny sposób z niego nie wynikają, a konieczności
ich wykonania nie można było przewidzieć na podstawie dokumentacji technicznej.
Specyfika prac wskazana powyżej wskazuje, że Sąd stwierdził
możliwość udzielenia zamówień dodatkowych na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 5,
czyli takich które wykraczają poza zakres zamówienia podstawowego
I na koniec:
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 9 października 2014 r., o sygnaturze I CSK 568/13 „Wynagrodzenie ryczałtowe - uregulowane w art. 632 k.c., stosowanym w drodze analogii do umowy o roboty budowlane zostało ukształtowane jako świadczenie niepodlegające zmianie, co oznacza, że przyjmujący zamówienie (wykonawca) w zasadzie nie może domagać się jego podwyższenia. Konstrukcja wynagrodzenia ryczałtowego nie wyklucza zatem żądania przez przyjmującego zamówienie wynagrodzenia za prace nieobjęte umową. Zdarza się też niekiedy, że dochodzi do wykonania stanowiących korzyść majątkową dla zamawiającego prac dodatkowych, bez dokonania przez strony stosownej zmiany umowy. W takich wypadkach przyjmuje się że dopuszczalne jest żądanie przez przyjmującego zamówienie zapłaty za wykonane roboty na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu”.
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 9 października 2014 r., o sygnaturze I CSK 568/13 „Wynagrodzenie ryczałtowe - uregulowane w art. 632 k.c., stosowanym w drodze analogii do umowy o roboty budowlane zostało ukształtowane jako świadczenie niepodlegające zmianie, co oznacza, że przyjmujący zamówienie (wykonawca) w zasadzie nie może domagać się jego podwyższenia. Konstrukcja wynagrodzenia ryczałtowego nie wyklucza zatem żądania przez przyjmującego zamówienie wynagrodzenia za prace nieobjęte umową. Zdarza się też niekiedy, że dochodzi do wykonania stanowiących korzyść majątkową dla zamawiającego prac dodatkowych, bez dokonania przez strony stosownej zmiany umowy. W takich wypadkach przyjmuje się że dopuszczalne jest żądanie przez przyjmującego zamówienie zapłaty za wykonane roboty na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu”.
Bezsporne: Wykonawca może domagać się wynagrodzenia za prace
nieobjęte umową – zamówienia dodatkowe, a także wszelkie prace, których przy
dołożeniu należytej staranności nie można było przewidzieć na podstawie
dokumentacji technicznej.
Sformułowanie „zdarza
się też niekiedy” i dalsza treść skłania do myśleniaJ
To oznacza, że jest
szansa dla Wykonawców, ażeby Ci odzyskali należności za wykonanie prac objętych
umową? Takich, których konieczność wykonania powinien Wykonawca dysponujący
dokumentacją techniczną przewidzieć? No proszę w grę wchodzi roszczenie o zwrot bezpodstawnego wzbogaceniaJ
W doktrynie do tej pory nie było żadnych wątpliwości –
prace dodatkowe mogą wystąpić gdy podstawą do obliczenia wynagrodzenia
Wykonawcy jest kosztorys ofertowy – wynagrodzenie kosztorysowe. W przypadku
wynagrodzenia ryczałtowego nie było mowy o możliwości zastosowania instytucji
prac czy inaczej robót dodatkowych, z uwagi na niezmienność ceny ustalonej na
podstawie ryczałtu.
A tu proszę – okazuje się, że bez żadnych wątpliwości
Zamawiający nie dość że powinien zapłacić Wykonawcy za wykonanie wszelkich
prac, które nie są naturalną konsekwencją procesu budowlanego i których
Wykonawca dysponujący dokumentacją techniczną nie mógł przewidzieć, to jeszcze
powinien uregulować należność za wykonane roboty dodatkowe, w wyniku wykonania
których, Zamawiający otrzymał korzyść majątkową – przysporzenie w majątku
Zamawiającego. W drugiej z opisanych sytuacji mają zastosowanie przepisy o
bezpodstawnym wzbogaceniu.
Czyli mamy sytuację
następującą:
1) Jeżeli wystąpiła nadzwyczajna zmiana
stosunków, której nie można było przewidzieć, a która spowodowała, że rozmiary
lub koszty prac wzrosły do tego stopnia, że wykonanie umowy grozi dla Wykonawcy
rażącą stratą, np. nieoczekiwany wzrost cen, znaczny wzrost podatku VAT, etc.,
Wykonawcy przysługuje:
· powództwo o zmianę prawa - podwyższenie ryczałtu,
· powództwo o zniesienie stosunku prawnego - rozwiązanie
umowy o dzieło
2) Jeżeli Wykonawca w celu należytej realizacji umowy, wykonuje prace dodatkowe, które nie są naturalną konsekwencją procesu budowlanego i których nie można było przewidzieć na podstawie posiadanej przez Wykonawcę dokumentacji technicznej, wówczas Zamawiający powinien udzielić Wykonawcy zamówienie dodatkowe na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp. Zamówienie dodatkowe udzielane jest w trybie z wolnej ręki, a jego wykonanie wykracza poza zakres zamówienia podstawowego.
3) Jeżeli w wyniku zmiany rozmiarów lub
kosztów prac wynikających z umowy, doszło po stronie Zamawiającego do
przysporzenia – najogólniej – do powiększenia aktywów lub do pomniejszenia
pasywów, wówczas Wykonawca może żądać zwrotu kosztów nakładów na podstawie
bezpodstawnego wzbogacenia – art. 405 ustawy KC. Taka sytuacja może mieć
miejsce wówczas gdy mimo, że dokumentacja techniczna nie przewiduje podjęcia
konkretnej czynności, Wykonawca powinien przewidzieć konieczność jej wykonania,
wynikiem czego, jest korzyść po stronie Zamawiającego – powiększenie wartości
inwestycji w stosunku do wartości pierwotnie oczekiwanej.
Wniosek:
Wykonawca, który dołożył należytej staranności celem
dokonania kalkulacji cenowej przedmiotu zamówienia, dokładnie przeanalizował
dokumentację techniczną, a tym samym prawidłowo określił niezbędny do
osiągnięcia zamierzonego celu budowlanego zakres prac oraz starannie wyliczył
koszty prac, nie ma się czego obawiaćJ
Witam
OdpowiedzUsuńBardzo fajny artykuł. Od siebie dodam jako ciekawostkę:
1. Oprócz wynagrodzenia ryczałtowego oraz kosztorysowego w praktyce często spotyka się umowne określenie wysokości wynagrodzenia w sposób mieszany, które łączy obydwie metody. Przykładowo w obrocie spotyka się umowy, w których strony uzgodniły wynagrodzenie ryczałtowe, przewidując jednocześnie możliwość jego wzrostu lub redukcji w zależności od wykonania prac dodatkowych lub ograniczenia zakresu prac podstawowych. Możliwość zastosowania takiej konstrukcji zaakceptował Sąd Najwyższy, który w Wyroku z dnia 14 marca 2008 r. (Sygn. akt IV CSK 460/2007) stwierdził, iż „Niejednokrotnie w umowach o roboty budowlane jest stosowany tzw. system mieszany, polegający na określeniu wynagrodzenia w sposób ryczałtowy oraz zastrzeżenia, że za prace dodatkowe nie objęte projektem należy się wynagrodzenie kosztorysowe(…)”, „w umowie o roboty budowlane strony mogą zastrzec modyfikację wynagrodzenia ryczałtowego w zależności od konieczności wykonania robót dodatkowych(…)”.
Strony mogą również umówić się na wynagrodzenie kosztorysowe z pewnymi elementami wynagrodzenia ryczałtowego. Przykładowo określą, iż wysokość wynagrodzenia zostanie ustalona na podstawie kosztorysu z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie nie może przekroczyć wysokości określonej kwoty lub nie może być niższe niż wskazana w umowie cena.
2. Podobnie Sąd Najwyższy w wyroku z 26.04.2007r. III CSK 366/06 stwierdził, że “w umowie o roboty budowlane strony mogą określić wynagrodzenie za wykonane roboty budowlane (podstawa i dodatkowe) w postaci wynagrodzenia ryczałtowego przy możliwej modyfikacji tego wynagrodzenia w zależności od konieczności wystąpienia robót dodatkowych lub zmniejszenia zakresu robót podstawowych”. (zob. także wyroki KIO/UZP 345/09 oraz KIO 212/13).
Dzień dobry.
UsuńPrzetarg był ogłoszony w formie "zaprojektuj i wybuduj"Zamawiający miał sporządzony program funkcyjonalno - użytkowy PFU.Jak się okazało przygotowany niestarannie.Brak było m.in.badań geologicznych.Na etapie projektowania Zamawiający zażyczył(wymusił na wykonawcy) zmiany parametrów wykonywanego obiektu ,zarówno pomniejszając niektóre elementy jak i powiększając niektóre.Jednak tych drugich było znacznie więcej. Obiekt został wykonany,odebrany jednak z dwutygodniowym opóźnieniem,za które zamawiający naliczył kary wynikające z umowy.Ponad to zamawiający wymusił na wykonawcy pod groźbą niezaakceptowania projektu zaprojektowanie dodatkowego ogrodzenia,o którym nawet nie wspomniano w PFU.I tak wykonawca nie dość,że wykonał roboty na ca.50tys więcej niż umowa to musi zapłacić kary za opóźnienie za realizację umowy.
cd.sprostowanie powyższego -nie 50 a 500 tysięcy .
UsuńWitam! Dziękuję że dzielisz się swoją wiedzą, bardzo mi się podoba Twój artykuł! Ja znam wiele osób, które rozliczają swoje wynagrodzenie w sposób mieszany. Wydaje mi się to coraz popularniejsze. Pozdrawiam serdecznie i życzę wszystkim miłego weekendu!
OdpowiedzUsuńBiorąc pod uwagę jak wiele firm budowlanych plajtuje, to zdecydowanie trzeba przywiązywać wagę do wszelkiego rodzaju przepisów. Bardzo ciekawy artykuł.
OdpowiedzUsuńWitam wszystkich i bardzo się cieszę jeśli komukolwiek pomogłam:) Pozdrawiam serdecznie
OdpowiedzUsuńCzy po nowelizacji jest możliwość zmiany wynagrodzenia ryczałtowego, mimo że w treści umowy nie ma takich zapisów (dokładnie chodzi o dodatkowe roboty nie objęte zamówieniem podstawowym a wymagające realizacji)
OdpowiedzUsuńWitam, artykuł pozostaje aktualny z tym, że roboty dodatkowe realizowane są na podstawie aneksu do umowy - art. 144 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp.
UsuńPodkreślenia wymaga, że możliwość skorzystania ze wskazanej regulacji przy wynagrodzeniu ryczałtowym, istnieje wówczas gdy Wykonawca w celu należytej realizacji umowy, wykonuje prace dodatkowe, które nie są naturalną konsekwencją procesu budowlanego i których nie można było przewidzieć na podstawie posiadanej przez Wykonawcę dokumentacji technicznej. Pozdrawiam:)
Witam serdecznie ! Ja również dziękuje za wyczerpujące informację ! Mam takie pytanie : zatem przy wynagrodzeniu ryczałtowym jeżeli w przedmiarze jest błąd np. zamiast 50 zaworów podpionowych do wymiany kosztorysant wpisał 25 a z projektu wynika faktycznie 50 to rozumiem że wykonawca nie może twierdzić iż oparł się jedynie na przedmiarze gdyż najważniejszy jest projekt ? Dziękuję i pozdrawiam
OdpowiedzUsuńOczywiście.....projekt najważniejszy, przedmiar pomocniczy. Wykonawca nie musi obliczyć ceny na podstawie przedmiaru, musi wskazać cenę za osiągnięcie efektu końcowego oczekiwanego przez zamawiającego. Pozdrawiam!
UsuńZ uwagi na brak środków finansowych znacznie ograniczono zakres prac np wykonanie tylko jednej z 3 bram wjazdowych - wynagrodzenie ryczałtowe + przewidziane roboty dodatkowe. Czy w ramach udzielenia zamówień na dodatkowe roboty budowlane, paolegające na powtórzeniu podobnych robót, tożsamych z przedmiotem zamówienia w wysokości do 50% zamówienia podstawowego, w przypadku wygospodarowania środków na koniec roku moglibyśmy domówić np. pozostałe bramy wjazdowe? Czy wówczas zawieramy nową umowę z wybranym wykonawcą czy aneksujemy już podpisaną?
OdpowiedzUsuńIwona Rudnicka Karbarz
ZSCKR w Potoczku
tel 790 751 112
Witam, art. 67 ust. 1 pkt 6) ustawy Pzp....aktualnie tzw. zamówienia podobne. Nowe zamówienie ( w trybie z wolnej ręki) tj. nowa umowa. Pozdrawiam!
UsuńDzień dobry, proszę o wyjaśnienie, jak liczyć łączną wartość zmian wg art. 144 ust. 1 pkt 6. Czy należy sumować (w wartościach bezwzględnych roboty dodatkowe, zaniechane i zamienne). Dziękuję
OdpowiedzUsuńNie wiem jak mam się ustosunkować do zapytania.....myślę, że niezbędna jest analiza konkretnego stanu faktycznego:)
Usuńroboty dodatkowe przy ryczałcie...ryzykowane ale ok....mam nadzieję, że udzielone zgodnie z wytycznymi....jeśli tak to nie sumujemy bo możliwość ich udzielenia (aneksowania umowy) przewidziana jest odrębnie w art. 144 ust. 1 pkt 2) Pzp.
Jeżeli jednak udzielone nie do końca zgodnie z art. 144 ust. 1 pkt 2) to sumujemy.
Roboty zaniechane i zamienne.....hmmm....analiza niezbędna:)
W przypadku ryczałtowej formy wynagrodzenia wykonawca zobowiązuje się do wykonania zamówienia (osiągnięcia celu finalnego) za kwotę, która jest z góry określona i CO DO ZASADY nie podlega zmianom. Jeżeli można zmienić (wadliwy projekt, wykonawca nie mógł się zorientować etc.) wówczas jak dla mnie wchodzą w gę roboty dodatkowe i tu należy liczyć ich wartość. Bez szczegółowej analizy stanu faktycznego, trudno o jednoznaczność:) Pozdrawiam!
Witam.
OdpowiedzUsuńMam następujący problem.
Na podstawie PFU została zawarta umowa z kwota ryczałtową na termomodernizacje szkoły. Po podpisaniu umowy Zamawiający sporządził projekt rozbudowy szkoły z którego wynika konieczność wykonania ściany pożarowej w istniejącej szkole co wiąże się z koniecznością zastosowania okien przeciwpożarowych w istniejącej szkole dużo droższych od przewidzianych w PFU. Na jakiej podstawie zwiększyć cenę ryczałtową jeżeli w umowie nie były nic na temat możliwości wykonania robót dodatkowych
Witam. Mamy taką sytuację-wynagrodzenie ryczałtowe, zrealizowaliśmy całą siec kanalizacji sanitarnej. Niektóre odcinki sieci wykonano krótsze ze względu na różne przeszkody w terenie i tym samym powykonawczo zakres jest mniejszy niż umownie. Inwestor rozlicza nas z każdego metra i przewiduje zminusować tę różnicę. Czy postępuje prawidłowo? Ponadto z kilku odcinków zrezygnowali mieszkańcy( przyłącza kanalizaycjne). Czy to również Inwestor ma prawo zminusować?
OdpowiedzUsuńTen komentarz został usunięty przez autora.
OdpowiedzUsuńTen komentarz został usunięty przez autora.
OdpowiedzUsuńhttps://strony-www.net/
OdpowiedzUsuńZnajomość prawa budowlanego jest bardzo ważna, jeśli mamy jakieś wątpliwości zawsze można skonsultować się ze specjalistami w tej dziedzinie.
OdpowiedzUsuńBardzo fajnie napisane. Jestem pod wrażeniem i pozdrawiam.
OdpowiedzUsuńPodoba mi się bardzo Twój styl pisania
OdpowiedzUsuń